Blog
In diverse blogs informeren wij u over een aantal aspecten van de Wet Homologatie Onderhands Akkoord (de WHOA). Op 1 januari 2021 treedt deze wet in werking. In deze blog staan wij stil bij de toepassingscriteria en de te nemen stappen in de WHOA procedure.
Korte uiteenzetting WHOA
De WHOA maakt het mogelijk dat een in zwaar weer verkerende onderneming tot een akkoord komt met haar schuldeisers, zelfs als niet alle schuldeisers hieraan meewerken. Het akkoord kan na goedkeuring (homologatie) door de rechter dan dwingend worden opgelegd aan niet meewerkende schuldeisers. Het akkoord kan o.a. voorzien in een wijziging van de rechten van schuldeisers, denk hierbij aan een uitstel van betaling of een gedeeltelijke kwijtschelding, het omzetten van schulden in aandelen en de wijziging van overeenkomsten. Het doel is een faillissement en het daarmee verbonden waardeverlies te voorkomen zodat schuldeisers per saldo beter af zijn.
Ingangscriterium
De WHOA is met name bedoeld voor ondernemingen die vanwege een te zware schuldenlast insolvent dreigen te raken maar beschikken over bedrijfsactiviteiten die (na herstructurering) nog wel levensvatbaar zijn. Daarnaast kunnen ondernemingen die hun activiteiten staken, maar waarbij de schuldenlast de waarde van de activa overstijgt ook gebruik maken van de WHOA door een zogenoemd liquidatieakkoord aan te bieden. Het formele in de wet genoemde criterium is dat de schuldenaar in een toestand verkeert waarin het redelijkerwijs aannemelijk is dat hij met het betalen van zijn schulden niet zal kunnen voortgaan. De wetgever geeft als voorbeeld de schuldenaar die voorziet dat hij een lening die in het komende jaar vervalt niet zal kunnen terugbetalen. Een WHOA procedure kan dus al in een vroeg stadium gestart worden en het is ook aan te raden van deze tijd gebruik te maken en niet te wachten tot het moment dat de kas leeg is. Ook schuldeisers, aandeelhouders of de OR kunnen een verzoek doen tot een WHOA-akkoord. De rechtbank zal dan een herstructureringsdeskundige benoemen.
Een WHOA kan niet worden toegepast indien in de voorgaande drie jaar een mislukte poging daartoe is gedaan.
De te nemen stappen
De ondernemer zal samen met zijn adviseurs moeten bepalen op welke wijze de passiva zijde van zijn balans geherstructureerd moet worden om te kunnen overleven. Daarin heeft de ondernemer tamelijk veel vrijheid, bijvoorbeeld in de keuze welke schuldeisers worden betrokken in het akkoord. Het akkoord zou beperkt kunnen worden tot enkel de financierende banken en aandeelhouders, maar zou ook uitgebreid kunnen worden tot alle schuldeisers. Verder zal de ondernemer moeten bepalen of het noodzakelijk is of bepaalde overeenkomsten aangepast of opgezegd moeten worden. De WHOA biedt daarvoor de mogelijkheid, met uitzondering van arbeidsovereenkomsten (zie onze blog hieronder). De mogelijkheid om overeenkomsten te beëindigen). Deze verschillende groepen schuldeisers dienen conform hun rang in een faillissement ingedeeld te worden in klassen. Elke klasse mag stemmen over het aangeboden akkoord. Een klasse is akkoord indien 2/3 van de schuldeisers in die klasse (vast te stellen op basis van de hoogte van hun vorderingen) instemt. Het akkoord van ten minste één klasse is nodig om het akkoord voor goedkeuring voor te leggen aan de rechter en zodoende ook de overige niet instemmende klassen te binden aan het akkoord. Schuldeisers kunnen bezwaar maken tegen de homologatie van het akkoord door de rechter. Voor meer informatie verwijzen wij naar onze blog hieronder.
Aan de schuldeisers dient veel informatie verschaft te worden zodat zij het aangeboden akkoord kunnen beoordelen. Dit omvat zowel een waardering van de reorganisatiewaarde als de liquidatiewaarde van de onderneming. Deze waarderingen zijn van belang omdat het uitgangspunt is dat de reorganisatiewaarde van de onderneming wordt verdeeld over de diverse kapitaalverschaffers. Daarbij is het van belang dat schuldeisers meer ontvangen dan zij in faillissement zouden krijgen (liquidatiewaarde). Zogeheten kleine handelscrediteuren dienen in principe 20% van hun vordering te ontvangen, tenzij zwaarwegende gronden zich daartegen verzetten (zie over dit onderwerp onze blog hieronder).
Tijdens de voorbereiding van een akkoord kan het nodig zijn om gebruik te maken van bepaalde mogelijkheden die de WHOA biedt. Denk hierbij aan een door de rechter te gelasten afkoelingsperiode waardoor schuldeisers hun goederen niet kunnen opeisen. Ook kan de rechter bepaalde handelingen beschermen tegen een vernietiging achteraf op grond van pauliana. Om gebruik te maken van deze mogelijkheden dient er een startverklaring bij de rechtbank te worden gedeponeerd.
Verder dient de schuldenaar een keuze te maken tussen een openbare of besloten WHOA-procedure. Een open procedure word gekenmerkt door een openbare behandeling en wordt gepubliceerd in het insolventie- en handelsregister en in de Staatscourant. Verder heeft de keuze gevolgen voor de rechtsmacht en internationale erkenning van het akkoord (lees daarover meer in onze onderstaande blog).