Zzp’er blijkt toch een werk­ne­mer te zijn: wat nu (pri­va­cy­rech­te­lijk)?

Blog

Published 25 november 2024 Reading time min Auteur Gigi Kamphuis Digital, Cyber & Privacy | Financial services

Zzp’er of werk­ne­mer, hoe zat het ook alweer?

Veel orga­ni­sa­ties zijn inmid­dels op de hoog­te van het feit dat de Belas­ting­dienst per 1 janu­a­ri 2025 weer zal gaan hand­ha­ven op schijn­zelf­stan­dig­heid. Tot 1 janu­a­ri 2025 doet de Belas­ting­dienst dit tij­de­lijk niet en geldt een hand­ha­vings­mo­ra­to­ri­um. Van­af de genoem­de datum zal de Belas­ting­dienst ech­ter weer actief controleren en optre­den tegen geval­len van schijn­zelf­stan­dig­heid.

Arbeids­rech­te­lijk geldt er geen hand­ha­vings­mo­ra­to­ri­um en kan dus ook nu al – en met terug­wer­ken­de kracht – wor­den aan­ge­no­men dat toch spra­ke is van een werk­ne­mer i.p.v. een zzp’er. Met alle finan­ci­ë­le risico’s van dien. Hier­over schre­ven wij al meer­de­re blogs die hier zijn terug te vin­den of luis­ter eens terug naar ons webinar hier­over.

Er zijn zowel op nati­o­naal als Euro­pees niveau diver­se ont­wik­ke­lin­gen met betrek­king tot dit the­ma. Denk aan het wets­voor­stel Ver­dui­de­lij­king Beoor­de­ling Arbeids­re­la­ties (VBAR), dat momen­teel ter advi­se­ring bij de Raad van Sta­te ligt met een beoog­de inwer­kingstre­dings­da­tum van 1 janu­a­ri 2026 of de Richtlijn Platformwerk dat recent is aan­ge­no­men.

Veel­al ligt de focus op de her­kwa­li­fi­ca­tie van de over­een­komst en de finan­ci­ë­le aan­dachts­pun­ten en risico’s hier­bij, maar ook van­uit pri­va­cy­rech­te­lijk per­spec­tief gel­den een aan­tal aan­dachts­pun­ten. De pri­va­cy­rech­te­lij­ke aan­dachts­pun­ten bij het gebruik maken van zzp’ers beschre­ven we al eens in een eerdere blog. In deze blog gaan wij in op de aan­dachts­pun­ten zodra een zzp’er tóch een werk­ne­mer blijkt te zijn.

 

Pri­va­cy­rech­te­lij­ke aan­dachts­pun­ten bij her­kwa­li­fi­ca­tie

Wan­neer een zzp’er toch als werk­ne­mer wordt gekwa­li­fi­ceerd, brengt dit ver­an­de­rin­gen met zich mee. Om aan de Alge­me­ne Ver­or­de­ning Gege­vens­be­scher­ming te blij­ven vol­doen, moet met de vol­gen­de aan­dachts­pun­ten reke­ning wor­den gehou­den.

Grond­slag voor de ver­wer­king

De AVG ver­eist voor iede­re ver­wer­king van per­soons­ge­ge­vens een grond­slag. Eén van de grond­sla­gen om per­soons­ge­ge­vens van een zzp’er te ver­wer­ken, is nood­za­ke­lijk­heid voor de uit­voe­ring van de over­een­komst (lees: de over­een­komst van opdracht). Zodra een zzp’er als werk­ne­mer wordt gekwa­li­fi­ceerd, ver­an­dert het type over­een­komst: de per­soons­ge­ge­vens wor­den ver­werkt op grond van de arbeids­over­een­komst met de werk­ne­mer. Dit bete­kent dat kri­tisch moet wor­den geke­ken naar de nood­za­ke­lijk­heid van de ver­wer­kin­gen, pas­send bij de nieu­we over­een­komst (de arbeids­over­een­komst).

Een twee­de grond­slag om per­soons­ge­ge­vens van een zzp’er te ver­wer­ken zou toe­stem­ming kun­nen zijn. De grond­slag toe­stem­ming is in de ver­hou­ding tus­sen een werk­ge­ver en werk­ne­mer ech­ter meest­al niet geschikt. De ver­hou­ding tus­sen werk­ge­ver en werk­ne­mer wordt name­lijk gezien als een afhan­ke­lij­ke rela­tie, als gevolg waar­van toe­stem­ming niet vrij­e­lijk kan wor­den gege­ven. Het is ver­stan­dig om te inven­ta­ri­se­ren voor wel­ke ver­wer­kin­gen toe­stem­ming aan zzp’ers werd gevraagd, om ver­vol­gens  deze ver­wer­kin­gen (waar moge­lijk) op een ande­re grond­slag te base­ren. Denk daar­bij ook aan het uit­voe­ren van een zoge­he­ten ‘gerecht­vaar­digd belang-toets, wan­neer per­soons­ge­ge­vens voort­aan wor­den ver­werkt op basis van de grond­slag gerecht­vaar­digd belang.

Per­so­neels­dos­sier

Een werk­ge­ver is ver­plicht een per­so­neels­dos­sier bij te hou­den waar­in de gege­vens van de werk­ne­mer wor­den opge­sla­gen. Voor het bij­hou­den van het per­so­neels­dos­sier geeft de Auto­ri­teit Per­soons­ge­ge­vens op haar website een aan­tal ver­eis­ten. Zo moet de werk­ge­ver ervoor zor­gen dat de gege­vens in het per­so­neels­dos­sier juist zijn en er niet meer gege­vens in het per­so­neels­dos­sier wor­den vast­ge­legd dan nood­za­ke­lijk is. De her­kwa­li­fi­ca­tie van de zzp’er is een goed moment om het bestaan­de dos­sier voor de zzp’er op te scho­nen en een per­so­neels­dos­sier aan te leg­gen.

Infor­ma­tie­ver­plich­ting

De AVG ver­plicht werk­ge­vers om werk­ne­mers dui­de­lijk te infor­me­ren over de wij­ze waar­op hun per­soons­ge­ge­vens wor­den ver­werkt en hun rech­ten onder de AVG. Bij de her­kwa­li­fi­ca­tie van een zzp’er is het van belang dat de inter­ne pri­va­cy­ver­kla­ring en ande­re rele­van­te pri­va­cy gere­la­teer­de docu­men­ta­tie, zoals het pri­va­cy­be­leid en het data­lek­ken­pro­to­col, met de werk­ne­mer wor­den gedeeld.

 

Heb je hier­over vra­gen? Onze pri­va­cy­ex­perts den­ken graag met je mee! Neem dus gerust con­tact met ons op.

Meer weten over alles omtrent het onder­werp zzp? Klik dan hier!